Fotoğraflarla İran Devrimi

1. 

İran'da devrim, yönetimde demokrasi çağrılarıyla başladı ve dünyanın ilk İslam devletinin kurulmasıyla sonuçlandı. 

İran toplumunu baştan sona değiştiren İran İslam Devrimi 20. yüzyılın en önemli dönüm noktalarından birisi oldu 

2. 

Şah Rıza Pehlevi

Devrim öncesinde İran'da Şah Rıza Pehlevi iktidardaydı. Ülke yönetimi, Şah'ın yakın akrabaları ve dostları arasında paylaşılmıştı. 

1970'lerde İran'da zengin ve yoksul arasındaki uçurum büyüdü. 

Şah'ın ekonomi yönetimine olan güvensizlik ve otokratik yönetim biçimine duyulan öfke rejime karşı çıkışı ateşledi.

3.

Muhalefetin sesi 

Şah Rıza Pehlevi'ye karşı muhalefet, Paris'te yaşayan Şiî dinadamı Ayetullah Ruhullah Humeyni çevresinde toplandı. 

Sosyal ve ekonomik reform sözü veren Humeyni, pekçok İranlı'nın duygularına hitap eder şekilde geleneksel dinî değerlere dönüş kampanyası yürüttü.

4.

Fırtına şiddetleniyor 

1970'lerin sonuna yaklaşıldığında, Şah Rıza Pehlevi'nin rejimine karşı tüm İran'da geniş kapsamlı şiddet eylemleri düzenlendi. 

İstikrarsızlık, pekçok genel grevi beraberinde getirdi. Ülkenin zaten sorunlu olan ekonomisi büyük darbe aldı.

5.

 Devrik lider 

Ocak 1979'da Şah Rıza Pehlevi "uzun bir istirahat" için Tahran'dan ayrıldı. 

Bir daha geri dönemedi... 

Ayetullah Humeyni taraftarları tüm ülkede Şah'ın heykellerini yıktı.

6.    

 Son çabalar..

Şah'ın kaçmadan önce yaptığı son iş ise, kendi yokluğunda ülkeyi yönetmesi için Başbakan Şahpur Bahtiyar'ı hükümdarlığın başına getirmek oldu. 

Başbakan Bahtiyar, Şah rejimine karşı her geçen gün artan muhalefeti ortadan kaldırmaya çalıştı; Ayetullah Humeyni'nin yeni hükümet kurmasına izin vermedi.

  

7.

 Son çabalar 

1 Şubat 1979'da Ayetullah Humeyni büyük sevgi gösterileri eşliğinde sürgünden döndü. 

Siyasî ve sosyal istikrarsızlık artmaya devam etti. Kent ve kasabalarda Humeyni taraftarlarıyla güvenlik güçleri ve Şah rejiminin destekçileri arasında sokak çatışmaları şiddetlendi.

                                                                                            

8.

 Devrim 

Ülkede askerî darbe yapılacağı söylentileri aldı yürüdü ve 11 Şubat'ta tanklar Tahran sokaklarında boy gösterdi. 

Ancak gün ilerledikçe, ordunun yönetime el koyma niyetinde olmadığı görüldü. 

Devrimciler Tahran'daki ana radyo istasyonunu ele geçirdi ve bir açıklama yaptılar: 

                                                        "Bu, devrimci İranlılar'ın sesidir!"

9.

 Yeni bir dönem başlıyor 

Başbakan Bahtiyar istifa etti. 

İki ay sonra Ayetullah Humeyni, yapılan ulusal referandumda büyük bir zafer elde etti. 

Ve Humeyni İran İslâm Cumhuriyeti'ni kurdu ve ömür boyu ülkenin siyasî ve dinî lideri ilan edildi.

kaynak:bbc.co.uk